EKSPERYMENTY
nauka czy magia ?
Eksperymenty dla dzieci w domu, przedszkolu lub w szkole to
zawsze świetny pomysł na wspólną zabawę. Dzięki eksperymentowaniu
dzieci mają możliwość bycia odkrywcą, mają wpływ na
rezultaty swoich działań, a co za tym idzie – mają poczucie sprawstwa.
Zalety eksperymentowania przez dzieci:
- Dziecko uczy się chętnie tego, co je zaciekawia, a najlepiej wówczas, gdy czynnie eksperymentuje i podejmuje próby dochodzenia do własnych rozwiązań.
- Podczas wykonywania doświadczeń – eksperymentowania, pełne zadowolenie daje dzieciom możliwość działania prowadzącego do odkrycia nieznanego, a przyjemnością jest też sam proces odkrywania.
- Dzięki takim zabawom dziecko doskonali swoją orientację w świecie, rozwija myślenie przyczynowo – skutkowe, odbiera nowe wrażenia estetyczne, przeżywa uczucia intelektualne, doznaje satysfakcji, zaspokaja podstawowe uczucia związane z realizacją potrzeby działania.
Poniżej kilka przykładowych doświadczeń, które można wykonać
z dziećmi w domu
“Chemiczne jojo"
Potrzebujemy: Sodę, ocet, olej, barwnik, dzbanek i
pipetkę lub strzykawkę, szklanka, duży dzbanek.
Wykonanie: Do szklanki wlewamy ocet a następnie barwnik
spożywczy, może być sok z buraków lub farbki. Do dzbanka wsypujemy sodę
oczyszczoną, następnie po ściance dzbanka delikatnie wlewamy olej. Kolejno za
pomocą strzykawki lub pipetki nabieramy zabarwiony ocet i stopniowo po kropelce
mniejszej lub większej wkrapiamy ocet do dzbanka obserwując co się dzieje ...
Opis zjawiska: Krople zabarwionego octu wpuszczone do dzbanka z olejem i sodą powoli opadają na dno. Osadzają się na powierzchni sody i tam następuje reakcja. W wyniku połączenia octu i sody następuje wytworzenie się gazu – dwutlenku węgla, który otacza kropelki wpuszczonego octu, a te stają się przez to lżejsze i unoszą się do góry. Gdy nasze kropelki wypłyną na powierzchnię oleju tam gaz ulatnia się, a cięższe krople z powrotem opadają na dno i reakcja się powtarza. Jeśli doświadczenie przeprowadzimy prawidłowo krople powinny wędrować od góry do dołu
"Kolorowe liście kapusty"
Potrzebujemy: Barwniki spożywcze lub naturalne barwniki,
szklanki.
Wykonanie: Do szklanek wlewamy wodę i zabarwiamy barwnikami.
Do każdej szklanki wkładamy jeden liść kapusty. Zostawiamy na kilka godzin.
Podobnie można zrobić z białymi kwiatkami np. margaretki.
Opis zjawiska: Łodygi kapusty mają kanaliki, które zasysają
wodę i przenoszą ją do liści, które ją wchłaniają w takim kolorze w jakim ona
jest w szklance.
"Baloniku nasz malutki..."
Potrzebujemy: balony, butelki plastikowe, ocet, sodę oczyszczoną.
Wykonanie: Wsypujemy odrobinę sody do balonika (2-3 łyżeczki
za pomocą lejka lub uciętej butelki). Do pustych butelek wlewamy ocet. Nakładamy
balon na szyjkę butelki, tak by soda nie wysypała się z niego. Kiedy upewnimy
się, że balonik założony jest poprawnie, możemy unieść go i wsypać jego
zawartość do butelki. Obserwujemy, jak się napełnia.
Opis zjawiska: Balon nabiera objętości. Dlaczego? Kiedy
dosypujemy sodę do octu zachodzi reakcja chemiczna w wyniku której powstaje
dwutlenek węgla, napełniający balon. Jeśli zwiększymy proporcje, wytworzy się
go więcej, czego rezultatem będzie bardziej nadmuchany balonik.
"Słodka tęcza"
Potrzebujemy: cukierki typu skittels, biały talerz, odrobinę
wody lub mleka.
Wykonanie: układamy cukierki na talerzu tworząc koło ( przy okazji ćwiczymy motorykę małą). Następnie dolewamy odrobinę wody lub mleka na talerzyk i czekamy na efekt końcowy.
Opis zjawiska: Cukierki zaczynają puszczać barwnik w bardzo
efektowny sposób już po kilku sekundach barwiąc wodę niczym powstająca tęcza.
„ Wulkan”
Potrzebujemy: Masę solną, butelkę średniej wielkości, wodę,
barwnik spożywczy, płyn do naczyń, sodę, ocet.
Wykonanie: Obklej butelkę masą solną tak by powstał wulkan,
poczekaj aż wyschnie. Wodę zmieszaj z barwnikiem i wlej do butelki ok 3/4.
Dodaj kilka kropli płynu do naczyń, 4 łyżki sody oczyszczonej. Do pozostałej
części butelki dolej octu.
Opis zjawiska: Ocet wchodząc w reakcję z soda oczyszczoną
wytwarzają dwutlenek węgla, który jest gazem i nie mieści się w butelce,
dlatego wypływa jak lawa.
„ Kolorowe wodne warstwy”
Potrzebujmy: kilka
szklanek, wodę, cukier, łyżeczkę, barwniki.
Wykonanie: Im większej liczby kolorów użyjemy, tym
efektowniejszy będzie rezultat naszych działań. Potrzebujemy osobny pojemniczek
na każdy barwny roztwór i jeden dodatkowo.Odmierzamy łyżeczką potrzebną ilość
cukru. Do kolejnych szklanek wrzucamy go coraz więcej, czyli np. do pierwszego
dwie łyżeczki, do drugiego 3, do trzeciego 4 itd. Kolejny krok to dolanie do
pojemników wody w takiej samej ilości i możliwie najdokładniejsze rozmieszanie
cukru. Nie musi się on całkowicie rozpuścić, a roztwór który powstanie powinien
być dosyć gęsty, inaczej eksperyment się nie uda. Zabarwiamy wodę w każdej
szklance barwnikiem w innym kolorze. Rozpoczynając od „najsłodszej” mieszaniny
zaczynamy tworzyć warstwy. Łyżeczką nalewamy pierwszą – zieloną (najgęstszą).
Później lejąc powoli, delikatnie po ściance pojemniczka dolewamy kolejne kolory.
To bardzo ważne, żeby nie lać bezpośrednio na środek, ponieważ istnieje
możliwość, że kolory się po prostu zmieszają.
Opis zjawiska: Zjawisko ma to związek z różną gęstością
wykorzystanej cieczy – najcięższa opada na dno, a każda kolejna nieco lżejsza
utrzymuje się na niej.
„ Kryształki soli”
Potrzebujemy: wysoki pojemnik (np. słoik), wodę, sól,
łyżeczkę, sznurek, patyczek, drucik kreatywny, barwnik spożywczy, nożyczki.
Wykonanie: Do słoika nalewamy wodę, dodajemy sól i mieszamy
do momentu, w którym przestaje się ona rozpuszczać. Mamy dwie możliwości,
pozostawić wodę w takiej formie lub dodać barwnik spożywczy. Następnie ucinamy
kawałek sznurka i przywiązujemy do patyka. Kładziemy go na słoiku w taki sposób
by sznurek zwisał swobodnie. Teraz pozostaje nam odłożyć słoik w ciepłe miejsce
i czekać na efekty. Codzienna obserwacja pozwala dostrzegać zmiany jakie
zachodzą.
Opis zjawiska: Podczas parowania wody ze słoika sól ulegała krystalizacji i osadzała się na ściankach słoika oraz nitce. Po kilku dniach na sznurku pojawił się małe kryształki. W ciągu następnych dni kryształki rosły. Po pewnym czasie woda wyparowała ze słoika całkowicie.
"Wędrująca woda"
Potrzebujemy: sześć szklanek, trzy barwniki, ręcznik
papierowy, wodę.
Wykonanie: Do trzech szklanek nalewamy wody i każdą barwimy
na inny kolor. Następnie ustawiamy szklanki w następujący sposób:
pełna-pusta-pełna-pusta. Z kawałka ręcznika papierowego robimy rulon. Jeden
koniec rulonu wkładamy do pierwszej szklanki, drugi koniec do drugiej, kolejny
rulon wkładamy do drugiej szklanki i trzeciej szklanki itd.
Opis zjawiska: Woda dzięki ręcznikowi wędruje od szklanki do
szklanki mieszając kolory.
"Znikająca moneta"
Potrzebujemy: Dwie monety, dwie szklanki, wodę.
Wykonanie: Na jednej monecie kładziemy pustą szklankę. Widać
ją? Teraz wlewamy wody do szklanki... Co się stało? Czy widać monetę?
"Niewidzialny atrament"
Potrzebujemy: wykałaczkę, sok z cytryny, papier, mały
talerzyk, źródło ciepła.
Wykonanie: Sokiem z cytryny przy pomocy wykałaczki rysujemy
na kartce rysunek lub coś piszemy, jak wyschnie próbujemy ogrzać kartkę np.
przy pomocy suszarki, świeczki, żelazka. Co się stanie...?
"Kolorowa sól"
Potrzebujemy: sól, kolorową kredę, miseczki, tacka
Wykonanie: Jest bardzo proste. Nasypujemy sól do kilku
pojemniczków. Dziecko turla kolorową kredę po soli, stopniowo ją barwiąc. Następnie
paluszkiem możemy narysować różne kształty: słońce, domek, uśmiech. Zabawa ta
doskonale wpływa na rozwój motoryki małej oraz dostarcza wiele wrażeń
dotykowych.
Opis zjawiska: Dziecko pocierając kredą o sól, przesuwając w
różne strony po rozsypanej soli sprawia, że sól stopniowo przyjmuje kolor
ścieranej kredy.
Małgorzata Krawiec
Roksana Rybak
Źródło prywatne: Materiały szkoleniowe "EKSPERYMENTY nauka czy magia?"
Netografia:
Komentarze
Prześlij komentarz
Dodaj komentarz: