TRENING
UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH
Czym jest TUS.
Trening umiejętności
społecznych jest grupową formą zajęć, w której uczestnicy nabywają kompetencje
społeczne, która są niezbędne w ich codziennym funkcjonowaniu. Pod hasłem –
kompetencje społeczne – kryją się synonimy takie jak:
- Inteligencja społeczna,
- Kompetencje komunikacyjne,
- kompetencje relacyjne,
- kompetencje do efektywnego działania,
- kompetencje interakcyjne,
- zdolności społeczne i komunikacyjne,
- umiejętności społeczne,
- umiejętności komunikacyjne.
Czyli
jak widać TUS rozwija szereg różnych umiejętności, które są niezbędne
w codziennym funkcjonowaniu społecznym.
w codziennym funkcjonowaniu społecznym.
Celem
tych zajęć jest stworzenie takich warunków i sytuacji społecznych, aby
uczestnik mógł nabyć pożądane umiejętności, kompetencję i wiedzę społeczną. Dostarcza
to też uczestnikowi pozytywnych doświadczeń w relacji z druga osobą, czy też z
grupą. Celem nadrzędnym treningu jest generalizacja nabytych umiejętności w
warunkach sali treningowej na rzeczywiste kontakty społeczne.
Rola TUS.
Trening umiejętności spełnia kilka ról:
- rolę edukacyjną,
- rolę kompensacyjną,
- rolę korekcyjną,
- rolę terapeutyczną,
- rolę rehabilitacyjną.
Podstawowymi technikami i narzędziami są:
- wykonywanie instrukcji,
każda z ćwiczonych umiejętności jest rozpisywana na poszczególne etapy w formie
instrukcji, w ten sposób rozłożona jest na pojedyncze kroki. Na przykład -
proszenie o pomoc – (dla dziecka
z niepełnosprawnością intelektualną/autyzmem),
z niepełnosprawnością intelektualną/autyzmem),
rozpisany
zostałby w ten sposób : Krok 1.
Podnieś rękę/Podejdź do osoby.
Krok
2. Pokaż symbol „pomóż”.
Krok
3. Pokaż w czym Ci pomóc.
Krok
4. Powiedz: „Dziękuję.
Lub: Krok 1. Podejdź do osoby.
Krok 2. Popatrz.
Krok 3. Uśmiechnij się.
Krok 4. Podaj problem ( butelka wody,
kurtka, buty, zamknięte pudełko).
Krok 5. Powiedz: Pomóż mi/Podaj symbol.
Krok 6. Powiedz: Dziękuję.
- odgrywanie ról, tutaj odgrywany role
zgodnie z rozpisanymi wcześniej instrukcjami,
- modelowanie,
- udzielanie wzmocnień i ich stopniowanie,
- udzielanie informacji zwrotnych,
- aktywne podpowiadanie,
- przydzielanie zadań do wykonania.
Narzędzia:
- karty emocji i sytuacji społecznych,
- kręgi bliskości,
- historyjki społeczne,
- rozmowy komiksowe,
- notes rzeczy trudnych/niezrozumiałych,
- łańcuchy zdarzeń – albumy/plany aktywności.
Przykładowymi celami, nad którymi możemy
pracować podczas TUS są na przykład:
- umiejętności prospołeczne,
- komunikacja,
- radzenie sobie z trudnymi sytuacjami,
- planowanie i trzymanie się planu,
- budowanie pozytywnego obrazu samego siebie
i pewności siebie,
- radzenie sobie z emocjami,
- zabawa.
Jak ćwiczyć TUS w
domu.
Naturalnym
jest, że rodzice nie dysponują takimi materiałami i narzędziami, aby w sposób
pełny realizować tego typu zajęcia. Jednak rodzice dostarczają dzieciom całej
gamy wzorców zachowań w różnorodnych sytuacjach. Dzieci poprzez obserwację, a
później przez modelowanie zachowań rodziców uczą się reakcji na konkretne
bodźce. Mogą być to reakcje na sytuacje stresowe, lękowe, ale też reakcje
radości, szczęścia. Dlatego ważne jest, aby rodzice zwracali uwagę na swoje
zachowanie, które naśladuje dziecko. Wspierali też rozwój społeczny i emocjonalny własnych pociech.
Pierwszym
punktem w edukacji domowej umiejętności społecznych, jak zostało wspomniane
wyżej jest pokazywanie dziecku w sposób naturalny naszych reakcji na różne
sytuacje. Niech te reakcje będą spontaniczne, oznacza to, że nie mówimy dziecku
– patrz, tak masz reagować. Dziecko w swobodny sposób obserwuje zachowania
dorosłych i czerpie z nich wiedzę, którą wykorzystuje
w swoim zachowaniu.
w swoim zachowaniu.
Drugim
aspektem jest otwarte mówienie o emocjach, o tym co czujemy. Opisywać nasze
emocje podczas dnia codziennego, podczas czynności domowych, wspólnej pracy,
czy zabawy. Dostarczamy tutaj wiedzy dla dziecka o naszych emocjach,
przeżyciach, o tym, że emocje są czymś naturalnym i ważnym w życiu każdego z nas.
Uczmy
i pokazujmy jak reagować w sytuacji porażki, przegranej. W tym celu można
urządzić zawody, zagrać w grę.
Dbajmy
o poczucie własnej wartości dzieci. Chwalmy dziecko, pomóżmy mu wskazać jego
mocne strony, to w czym jest dobry, co mu wychodzi, co potrafi. Zachęcajmy do
pokonywania trudności. Wspierajmy i bądźmy przy dziecku.
Bawmy
się z dziećmi w odgrywanie ról społecznych. Możemy bawić się w sklep i zamienić
się rolami raz dziecko sprzedaje, raz dziecko kupuje, pobawmy się w kino, gdzie
dziecko musi zakupić bilet, pobawmy się w autobus itp. Pomysłów jest cała masa.
Układajmy z dziećmi historyjki
obrazkowe. Takie w wersji papierowej lub wersji elektronicznej.
Online:
Polecam
stronę internetową Small Steps, w której można znaleźć wiele inspiracji do
pracy z dziećmi. Ja dla Państwa wybrałam dwie, które fajnie pasują do wyżej
opisanego tematu:
Oprócz
tego polecam bajkę o „Dzielnym lwie Eryku”. W tym odcinku dowiemy się jak
poradzić sobie ze strachem podczas burzy.
Źródła:
- Materiały własne ze szkolenia – Trening
Umiejętności Społecznych, prowadzony przez Panią Wirginie Weronikę Wrzesińską,
- Trening umiejętności społecznych TUS SST.
Podręcznik trenera umiejętności społecznych TUS SST.
Opracowała:
Elżbieta Jaracz -
psycholog
Komentarze
Prześlij komentarz
Dodaj komentarz: